Döner Kebab. Al het beeld door en met dank aan Constant Dullaart.
Nu Europa praktisch op instorten staat, is het bijzonder moeilijke om je in te beelden hoe Europa er over 2000 jaar uit zal zien. Toch is dat precies wat het Goethe-instituut in Londen samen met het Victoria and Albert Museum wil doen. In de tentoonstelling Collecting Europe geven twaalf internationale kunstenaars hun kijk op Europa in 4017. Een van die kunstenaars is de Nederlandse internetkunstenaar Constant Dullaart. Met zijn werk The European Classes vroeg hij een computerprogramma om te laten zien wat de kenmerken van de Europeaan zijn.
Advertentie
Dullaart, die ons al het verhaal bracht van de eerste gefotoshopte foto ooit, werkte nu samen met kunstenaar Adam Harvey, de man achter de dronebestendige boerka. Ze gingen aan de slag met software die objecten herkent in foto’s. Hun oorspronkelijke idee was om de techniek, die Convolutional Networks (ConvNets) heet, in te zetten op Europese beelden en zo een databank van de Europese cultuur te maken. Daarom vroegen ze officiële culturele instellingen van Europa welke objecten het beste de Europese identiteit uitbeelden.Ze kregen nauwelijks reacties op hun vraag, dus besloten ze zelf een lijst van objecten te maken, gebaseerd op wat toerismewebsites van verschillende landen gebruiken om hun cultuur aan te prijzen. “Vervolgens ontwikkelde Adam Harvey een scraping tool waarmee hij plaatjes van hetzelfde object van Google en Flickr kon halen.” vertelt Dullaart. En een computerprogramma werd vervolgens op al die afbeeldingen losgelaten.
“Met ConvNets kunnen we nu objecten herkennen in afbeeldingen,” vervolgt hij. Dit lijkt een banale ontwikkeling in het kunnen van computers, maar het is een cruciale stap in hoe de mensheid omgaat met de representatie en beschrijving van de wereld. De mogelijkheid om een onderscheid te maken tussen een koe en een paard groeit al snel uit naar een manier om verschillende mensen te herkennen en zelfs hun emoties en gedrag te interpreteren.”Het kunstwerk bestaat uit twee projectieschermen waarop de verschillende objecten die Dullaart en Harvey vonden snel voorbij flitsen. Je zal alleen de kaasschaaf niet zo snel als een kaasschaaf herkennen. Dat komt omdat het beeld dat je ziet het product is van wat de software heeft geleerd van duizenden foto’s van kaasschaven. In het kort sta je dus eigenlijk te kijken naar hoe een computer denkt dat een kaasschaaf eruitziet. Of hoe Adolf Hitler eruitziet.
Advertentie
Je krijgt zowel stereotiepe als minder bekende beelden te zien uit de Europese cultuur, dus ook Zwarte Piet. Het is volgens de kunstenaars ook belangrijk om ook minder bekende, minder toeristische en soms zelfs lelijke aspecten van de Europese cultuur te tonen. De ConvNets zijn namelijk in handen van bedrijven zoals Google en die zullen om commerciële redenen aanstootgevende beelden willen weren. Toch zijn al deze beelden ook een onderdeel van de hedendaagse Europese identiteit.“Deze multinationals vertegenwoordigen de samenleving altijd op een eenzijdige manier,” zegt Dullaart. “Maar ongemakkelijke en confronterende delen van de geschiedenis weerspiegelen ook jouw cultuur. Die zaken die onder de mat geveegd worden – en die dus niet zullen verschijnen in de database – zijn net zo goed onderdeel van onze samenleving. Het is duidelijk dat de Europese identiteit zo divers is, dat het moeilijk is om het te definiëren.”
Collecting Europe is vanaf vandaag te zien in Londen. Ontdek meer hier.
Door je in te schrijven voor de VICE nieuwsbrief ga je ermee akkoord dat je elektronische communicatie van VICE ontvangt die soms advertenties of gesponsorde content kan bevatten.
