Deze scholieren gingen los op de collectie van het Limburgs Museum

Het is heus niet zo moeilijk om een beetje cultureel verantwoord bezig te zijn - je moet vooral gewoon even met je luie reet van die bank af. En natuurlijk weten waar je al die cultuur kunt opsnuiven. Daarom is er op Creators rondom de Nationale Museumweek extra aandacht voor museumcultuur, bijzondere pronkstukken en pareltjes van musea waar je waarschijnlijk nooit eerder bent geweest, maar waar je jezelf toch echt een keer naartoe zou moeten slepen.

Een groep scholieren uit Venlo heeft van de week vijftien kunstwerken meegenomen uit het depot van het Limburgs Museum. Niet omdat ze een stelletje boeven zijn, maar omdat ze er hun eigen tentoonstelling van wilden maken, voor culturele en kunstzinnige vorming. Een vak dat ik me zelf vooral kan herinneren als een blokuur vol beroerde zelfportretten en gortdroge klei.

Vandaag is de opening van het mini-museum, dat staat opgesteld in College den Hulster. Een aantal dagen daarvoor, toen ze nog druk bezig waren om alles op tijd af te krijgen, ging ik langs om te kijken hoe deze aspirant museummedewerkers het ervan af brachten.

Als ik binnenstap bij College Den Hulster staat er zowaar een ontvangstcomité klaar van drie jonge museummedewerkers. Ze nemen me mee naar het museum, waar ik de rest van de leerlingen tref, en hun CKV-docent Jeanne Thelosen.

De tentoonstelling gaat over de Limburgse identiteit – wat niet heel gek is, als je bedenkt dat ze gebruikmaken van de collectie van het Limburgs Museum. Het heeft dezelfde naam als de slogan van de Nationale Museumweek: Ons echte goud. Dat goud slaat op pronkstukken die je in musea door het hele land kunt vinden, maar in dit geval gaat het ook over wat Limburg nou Limburgs maakt. Het gaat dus over cultureel erfgoed, in de brede zin van het woord.

Ik vraag de scholieren of ze zelf weleens in een museum komen, en ze reageren voorzichtig. “Eigenlijk ben ik er niet zo van,” zegt Tijn (15). “Ik heb meer met techniek.” Dat ik zeg dat er ook exposities bestaan met technische snufjes en mechanica, helpt niet. Milan (14) heeft daar daarentegen wel oren naar. “Ik wil later ICT'er of helikopterpiloot worden, dus dan is het wel interessant.”

Zelf komt hij niet vaak in het museum, maar hij werkte wel graag mee aan het project. “Ik vond de praktische kant heel tof. Het was bijvoorbeeld leuk om de muren te bouwen en te verven.” De muren zijn op het moment van dit interview het enige wat er te zien is, maar ze zien er al behoorlijk professioneel uit. Ze zijn er dan ook trots op.

Gwen (16) maakte de poster voor de expositie. Dat ontwerpen ligt haar wel, en ze wil dan ook de creatieve kant op: "Ik wil later game artist worden. Dat ik alles teken wat in games komt, zoals werelden en poppetjes en zo.”

De tentoonstelling bestaat uit vier thema’s: thuis, samen leven, identiteit & imago en het DNA van Limburg. De leerlingen moesten grasduinen door vijftig oude foto’s uit het collectie van het Limburgs Museum, van bijvoorbeeld kerken, carnavalsvierders of huiselijke tafereeltjes. Daar kozen ze er een uit die ze mooi in dit thema vonden passen. Vervolgens zochten ze ook twee foto’s uit hun eigen leven, die samen een thematisch drieluikje konden vormen: een oude foto uit het familiealbum, en een foto van nu. En dus eentje van nóg langer geleden.

Ik vraag de leerlingen wat ze nou echt typisch Limburg vinden. Ze komen met antwoorden die je eigenlijk wel kunt zien aankomen: de gemoedelijkheid, de heuvels, vlaaien, en natuurlijk carnaval. “Carnaval is het échte goud van Limburg,” zegt Tijn resoluut.

Gelukkig voelen de leerlingen zich ook uitgedaagd om hardop na te denken over wat zulke typische eigenschappen nou echt betekenen. Gwen (16) koos bijvoorbeeld voor een oude zwart-witfoto van kinderen die carnaval vieren. “In mijn familiealbum vond ik een kinderfoto van mijn moeder tijdens carnaval. Die paste er perfect bij.” Zelf viert ze het meestal niet, omdat ze dan vaak op wintersport is in Oostenrijk. “Dus toen heb ik daar maar een foto van bijgedaan. Tradities kunnen ook veranderen, dat is het mooie eraan.”

Ze ziet dat ook terug in de collectie van het museum. “Op de meeste oude foto’s zie je alleen maar blanke mensen en kerken. Maar tegenwoordig zijn hier steeds meer mensen met een andere huidskleur, en er komen ook meer moskeeën. Ik ben er trots op dat daar plek voor is.”