Ontmoet Tommy Cash, de rapper uit Estland die Oost-Europa op z'n kop zet

Voorzichtig schuifelt het volk door de straten van Tallinn, de hoofdstad van Estland, alsof ze een ingetogen wals dansen door een bescheiden balzaal. De kleine Baltische staat heeft invasies van de Denen, Duitsers en Russen en is sinds 1991 onafhankelijk.

Stel je je eens voor dat er precies op dat moment een jongen wordt geboren. Estland heeft zich net losgebroken uit de wurggreep van het sovjetregime en het is eindelijk tijd om een eigen cultuur op te bouwen. De luchten zijn zo grijs als de huizenblokken en de bewoners zo futloos als hun outfits. Terwijl de jongen opgroeit, luistert hij op het randje van zijn bed naar Kanye. Hij gaat naar school, maar voelt zich daar een buitenbeentje. Hij zoekt zijn heil in dans, mode en uiteindelijk hiphop.

Deze jongen heet Tommy Cash. Zijn geschiedenis past naadloos bij die van Estland. Hij laat een unieke kant zien als een multigetalenteerde, dappere en creatieve jonge Oost-Europeaan. Hij geldt (bijna) als een voorbeeld van rebellie – en in Estland gaat het er soms hard aan toe.

“Mensen noemen je hier homo als je rondloopt in een roze trui, maar dat kan me niets schelen,” zegt Tommy. “Ik was altijd die vreemde vogel uit de buurt. Op een gegeven moment liep ik de hele zomer rond in een kilt. Ze kende me, dus niemand die daar iets van zei. Dat zou wel anders zijn als ik niet van hier was.” Die wrede omgeving is een van aanleidingen waarom hij überhaupt met muziek begon. Stel je voor dat je in een Russische wijk woont waar je, zoals Tommy zegt, “in elkaar wordt geramd als je hun taal niet spreekt”. Muziek vormde een uitvlucht.

“Ik was altijd al een buitenbeentje,” gaat hij verder, “ik luisterde naar dingen waar de rest nog nooit van had gehoord. Ik had altijd een mp3-speler bij me met rare muziek.” Hij legt uit dat hij door veel fases is gegaan en zich hechtte aan verschillende soorten muziek, maar dat hij vooral met plezier terugdenkt aan Graduation van Kanye West. “Toen ik dat album hoorde, stelde ik me voor hoe het was om voor veel mensen op te treden,” herinnert hij zich, “Kanye heeft me altijd aangemoedigd met zijn teksten als ‘go on chase your dreams’. Het heeft me echt in de richting geduwd van wat ik wilde doen.”

Tommy’s eclectische smaak is duidelijk terug te horen in zijn muziek. Kijk maar eens naar zijn video’s. De video’s zijn een reis door het hoofd van Tommy Cash – verknipt, maar altijd professioneel en uniek. Tommy schrijft alles zelf en monteerde zelf zijn video Leave Me Alone, een indrukwekkende weergave van de grimmige verlaten buitenwijken van Estland, symbool voor zijn verveling en het verlangen om te vertrekken. “Het laat enerzijds zien wat ik heb bereikt, maar benadrukt tegelijkertijd het feit dat ik nog steeds vastzit in dit gat. Dat is echt een ding voor me.”

Als je Tommy online tegenkomt, vraag je je waarschijnlijk af waar die gast in godsnaam vandaan komt. Die verbazing verandert snel in een nicotine-achtige verslaving als je merkt dat je meer en meer verlangt naar zijn heerlijke muziek, filmische visuals en sterke stijl. Als ik Tommy vraag naar dingen die van invloed zijn geweest, begint hij te vertellen over zijn achtergrond in dans. “Ik begon met dansen op mijn vijftiende. Ik voelde me er heel vrij door,” legt hij uit. “Een paar meiden die ik kende gingen naar een hiphop-klas en vroegen me mee. Waarom niet, dacht ik. Ik vond het te gek en stortte me er helemaal op.”

Voor Tommy ging er een nieuwe wereld open – een wereld van stijl en muziek. “Met mijn dansleraar Jon rookte ik voor de eerste keer,” herinnert Tommy zich. “We waren goede vrienden. Hij was een soort van mentor voor mij en ik leerde dingen over mode van hem. Hij had een hele goede smaak. Hij droeg een oud Adidas-trainingspak en kleding van Bape en we luisterden samen naar Pharell. Die tijd is me echt bijgebleven en heeft zeker invloed gehad op hoe ik me kleed.”

Als je nadenkt over zijn mix van sovjet- en hiphop-invloeden – in mode en muziek – is het geen verrassing dat hij begint over de jonge ontwerper Gosha Rubchinskiy. Er is zeker een relatie te ontdekken tussen het werk van deze spannende Russische streetwear-ontwerper en het werk van Tommy. “Ik hoorde al van het werk van Gosha voordat hij groot werd. Ik wilde graag in contact komen, maar ik was stomweg te laat ofzo,” zegt Tommy.”Hij is echt. Hij doet zijn eigen ding en heeft die Oost-Europese vibe; dat maakt hem zo tof.”

Tommy’s neus voor die Oost-Europese vibe komt natuurlijk voor een deel door zijn fascinatie voor Rusland, met haar feesten, energie en een hoop “verdomd vreemde mensen”. Rusland grenst aan Estland, dus het is een kwestie van een paar uurtjes rijden voor een feest dat dagen kan duren. Ik vroeg Tommy of hij weleens van de Russische ‘witch house’ gehoord heeft. Die beruchte raves zijn de Russische interpretatie op het geluid van Crystal Castles, gepaard met een dosis hopeloze somberheid en (natuurlijk) enorm veel drugs. “Ja gast, ik heb daar weleens een paar keer opgetreden,” zegt Tommy nonchalant. “Het is een te gekke beweging – donker, maar daar houd ik van. Moet je je voorstellen dat je optreedt voor 1000 mensen die om drie uur ‘s middags al totaal van het padje zijn.

Buiten die geflipte feesten beschrijft Tommy Moskou als een stad vol mogelijkheden – een inspirerende plek waar hij meer mee te maken wil hebben. Moskou lijkt het Londen van Oost-Europa, met Estland als zijn iets minder spannende broertje. Elke artiest vindt uiteindeljk meer connecties in de grote steden. Met negen data begint Tommy aan zijn eerste Russische tour.

Uiteindelijk is Tommy niet zomaar een rapper. Hij is het symbool van individualiteit. En het beste? Het gaat vanzelf. Sommige artiesten stoppen al hun energie in anders zijn om zo aandacht te krijgen, maar uiteindelijk val je alleen op als je ‘echt’ bent. DJ Premier zei ooit: “Het gaat erom dat je authentiek bent met een eigen stijl. Dat is waar hiphop om draait.” Er zijn met de jaren zoveel referenties naar ‘echtheid’ in hiphop, dat we die oude wijze rappers misschien maar moeten vertrouwen op hun woord. Tommy maakt ze, zonder twijfel, trots en je kunt hem dat niet kwalijk nemen. Je zou Tommy weleens in Tallinn tegen kunnen komen terwijl hij te paard door een drive-through van MacDonalds rijdt. Waarom? Omdat hij een paard heeft en zin heeft in een Big Mac. Simpel. Tommy is gewoon… anders. Maar neem niet alles van ons aan, luister zelf.

Tommy Cash toert momenteel door Estland (zie data hier) en zal volgend jaar Denemarken, Zweden en Finland doorkruisen. Kijk hier voor alle tourdata.