Ontwijk irritante reclame in dit verslavende racespel

Onlangs probeerde ik mezelf te hypnotiseren met behulp van een YouTubefilmpje. Volgens de video zou ik na een half uur een slappe lach krijgen, die de ganse avond zou duren. Dat zou vast wel gelukt zijn, ware het niet dat ik om de haverklap geconfronteerd werd met opspringende reclame voor grasmaaiers, of een hele hoop wulpse dames die graag eens met me zouden willen afspreken. Ik was gefrustreerd.

Het computerspel van kunstenaar Jonas Lund speelt met de tergende frustratie die internetgebruikers ervaren wanneer ze voor de zoveelste keer een advertentie op hun beeldscherm krijgen waar ze totaal niet op zitten te wachten. The Internet Express is een racespel, waarbij je logo's van bekende merken moet ontwijken. Bots je toch tegen bijvoorbeeld het Apple-icoontje, word je overstelpt door reclame. Het heeft wel iets weg van een bootlegversie uit de jaren '90 van Mario Kart, en is al met al het meest frustrerende en verslavende spel sinds tijden.

"Op een dag was ik met een vriend aan het zoeken naar domeinnamen om op te kopen waar het woord 'internet' in zat," vertelt Jonas Lund aan Creators. "We ontdekten dat www.theinternet.express nog beschikbaar was, en voor maar 3,5 euro werd de site van ons. Pas vanaf dat moment begonnen we na te denken wat we er eigenlijk mee gingen doen. Door het woord 'express' vonden we al snel dat het een racespel moest worden."

"Het spel is een reflectie van hoe het voelt om online te browsen," legt Lund uit. Het leven op het internet is een race, waarbij het ontwijken van reclame een soort spel wordt. Niets is frustrerender dan geconfronteerd te worden met reclame voor zwangerschapstesten als je toevallig net even gegoogeld hebt waarom je de laatste tijd zo humeurig bent. Advertenties zijn de kakkerlakken van het internet: ze wurmen zich in de kleinste gaatjes om je het leven zuur te maken en overleven ieder offensief. En ze zijn overal.

Tegelijkertijd kunnen we ook niet zonder advertenties. We consumeren dagelijks zonder probleem gratis content: we zitten op Facebook, scrollen door onze Instagramfeed en krijgen onze portie weetjes binnen via YouTube. En dat allemaal voor welgeteld nul euro, dankzij die reclame die we zo haten. "Ik voel me hier dubbel over. Hoewel advertenties ergerlijk zijn, verdienen de meeste online contentmakers zo hun brood," legt Lund uit. "Maar er zitten verschillen in: sommig reclame is subtiel, andere is te aanwezig. In mijn spel gaat het om de laatste variant."

Zelf plukt Lund ook de vruchten van de advertenties. De overdosis advertenties die als muggen rond je zoemen tijdens het spel, zijn écht: hij verdient met andere woorden geld aan de reclame in het spel. "Dat is het beste deel," lacht hij. "Ik dacht er eerst niet aan om hier geld mee te verdienen, maar de eerste twee dagen waren er zodanig veel bezoekers dat ik er gewoon voor betaald werd."

Charles Darwin zou trots zijn geweest: in de woeste chaos van het onherbergzame cyberspace, vinden kunstenaars nieuwe manieren om zich aan te passen aan de mallemolen van flitsende reclames. Nieuwe manieren om te overleven.

"Dit is gewoon echt nodig," vertelt Lund. "Gigantische bedrijven gebruiken bepaalde strategieën om geld te verdienen. Als zij dat kunnen, kunnen wij dat ook. Maar het blijft dubbel: je moet het enerzijds omarmen, maar ook wel blootleggen en je moet steeds kritisch blijven."

Maar waarom zou je een spel spelen over online advertentie als die je in je gewone internetsessies ook al de strot uitkomen? Enerzijds onderga je een soort zuivering. Je bent even flink aan het vloeken op die verdomde klote-advertenties om vervolgens — nog rillend van de adrenaline — in focusmodus te gaan. Het is alsof je een paar kopjes koffie achterover slaat, maar dan zonder het nare neveneffect van hartkloppingen of uitdroging.

Aan de andere kant vind ik het ook nogal deprimerend. Je zit in een spel zonder einde. Er zijn geen punten te rapen, je wordt niet ondergedompeld in adembenemende visuals en moet geen epische eindbaas onder ogen komen. Je zit vast in een eindeloze loop, een repetitieve, claustrofobische trip in het wereld wijde web.

Kortom, het is de perfecte weerspiegeling van onze meest tijdrovende hobby: doelloos rondzwerven op het internet terwijl we om de haverklap advertenties wegbonjouren.

Bekijk hier meer van Jonas Lund's werk.