We luisterden stiekem mensen af bij de afstudeershow van KABK Den Haag

De komende tijd gaat Creators het hele land door om ons met de afstudeershows van kunstopleidingen te bemoeien. Wees gewaarschuwd!

Ik luister graag mensen af. Dat doe ik niet vanuit een AIVD-busje maar bij tentoonstellingen. Als mensen niet weten dat je meeluistert, zijn ze vaak toch een stuk eerlijker dan wanneer je ze interviewt. En wat is er nou leuker dan mensen die hun ongezouten mening geven over de experimentele werken van een paar studenten?

Afgelopen weekend begon het Graduation Festival van de Koninklijke Academie Beeldende Kunsten in Den Haag. Daar kwam niet alleen een hoop kunstminnend publiek op af, maar ook een boel trotse ouders, nieuwsgierige buurvrouwen, cynische ooms, vage kennissen en een stuk of dertig kleine kinderen. Meningen genoeg, dus. Ik hing er een tijdje rond om hen af te luisteren en hoorde wilde kreten, droge opmerkingen en een heleboel subliem steenkolenengels.

Als ik binnenkom eet Afra Eisma een broodje naast een installatie met haar verstandskiezen erop. Ze vertelt dat ze alle vier in één keer werden getrokken en dat deze gruwelijke doch bevrijdende ervaring haar compleet geobsedeerd heeft gemaakt met tanden. Deze tanden vormen samen met talloze andere creaties haar kleurrijke fantasiewereld.

Meisje: Kijk papa een tand. Blegh..
Vader: Hmm-hmm.
Meisje: Ik zie ook een toverstaf en die schelp heeft een tong.
Vader: Hmm-hmm.
Meisje: En een poortje met een botje en Micky Mouse.
Vader: Hmm-hmm.
Meisje: Ik ga onder het poortje door.
Vader: NEE NIET DOEN, DIT IS KUNST!

Vrouw 1: Holy shit this is so much stuff!
Vrouw 2: O my god it is everywhere.
Vrouw 1: Is this all from the same chick?
Vrouw 2: Yes.
Vrouw 1: But how?

Vanaf de gang word ik het werk van Gitte Svendsen ingezogen. Temidden van alle felle kleuren vang ik een paar gesprekken op, zoals de mijmeringen van een man die tegen niemand in het bijzonder praat.

Man: Zo hee. Dit is wel héél erg hip. Poeh.
Vrouw 1: Hello, how did you make this?
Vrouw 2: Did you make it at the textielmuseum? Because they have this machines you know?
Gitte: Oh hi. No, we made it with a 'boormachine'. It went like ZZZZZZRT.
Vrouw 1: Oh yes, I like all this handicraft, hè?

Vrouw: Oooh, is it from you? This is so nice. It is like I'm walking in a painting.
Gitte: I am glad you said that. That is exactly what I was aiming for.
Vrouw: Really? I went in it and first I went like huh? And then I thought like wauw.
Gitte: You should feel embraced by it.
Vrouw: I was. I really like the composition and that it is working. I am very impressed.

In de ruimte waar Mattia Papp zijn werk toont, hoor ik eerst alleen wat stemmen achter een groot doek vandaan komen. Daar vang ik een hoopvol gesprek op tussen Mattia, een vader en zijn zoon van een jaar of 10.

Vader: Hij vindt het hier erg leuk.
Mattia: Wil je ook kunstenaar worden?
Zoon van een jaar of 10: Jazeker.
Mattia: Het is heel leuk. We hebben goede feestjes.
Zoon van een jaar of 10: Ik hou wel van goede feestjes.

Vrouw: Dit is dus echt heel vernieuwend.
Man: Ja, maar dan wel met oude iconen enzo.
Vrouw: Ik ken dit helemaal niet, maar ook weer wel.
Man: Dat maakt het nou juist zo bijzonder.

Man 1: Zo, ze zien er net uit als een soort hippe bedelaars.
Man 2: Het is ook wel heel homo-erotisch, zeg.
Man 1: Misschien weet hij dat alleen zelf nog niet.
Man 2: Hmm.

Elk uur laat Philip Vermeulen zijn installatie even los op de bezoekers. In een grote ruimte vuurt hij tennisballen af tegen enorme houten panelen, die de ballen vervolgens weer terug in de machine kaatsen. Zolang je niet tussen de zwarte lijnen komt, krijg je geen tennisbal tegen je hoofd. Maar daartussen is het oorlog.

Man 1: Zo dat ging hárd zeg.
Man 2: Dat was geweldig.
Man 1: Ik ben helemaal flabbergasted.
Man 2: Wat een geweld.
Man 1 : Ik ga over een uur weer kijken.
Man 2: Ik ga met je mee.

Vrouw 1: Oh, kijk. Hier staat dat die jongen ArtScience doet.
Vrouw 2: Ah, dat verklaart ook gelijk het wetenschappelijke.
Vrouw 1: Wel heel knap dat je die ballen niet voor je hoofd krijgt als je buiten de lijntjes blijft.
Vrouw 2: Ja, dat kan hij natuurlijk uitrekenen.

In het hart van het lichte academiegebouw zit een kleine ruimte achter een gordijn verstopt. Een aantal mensen staat met hun hoofd door dat gordijn naar een psychedelische film te kijken. Zelfs achter hen voelt het al behoorlijk beklemmend.

Vrouw: Dit is echt heel intens zeg.
Man: Ja zeg dat wel.
Vrouw: Heel beklemmend.
Man: Ja, vooral omdat je hoofd ook in het gordijn zit.

In de eerste en laatste ruimte van het gebouw staat het werk van Kateryna Gaidamaka. Zij neemt het nieuwe oosten onder de loep met een winkelstalletje vol Slavische clichés. Via een bordje legt ze uit dat ze de hedendaagse beeldcultuur in het oosten ziet als als een soort gelaagde mythe.

Man: Dit is wel heel accuraat zeg. Kijk dat Adidaspak.
Vrouw: En die ansichtkaarten en snacks.
Man: Lekker kitsch. How to squat like Slav? Geniaal.

Man 1: Mag ik zo'n tasje hebben?
Man 2: Ik denk het niet man. Dit is een installatie.
Man 1: O, jammer. Dat is wel verwarrend hoor. Is het nou kunst of niet?