Met deze camera schiet je altijd een World Press Photo-waardig plaatje

Plaats een oude schommelstoel in de regen, voeg er een sepiafilter aan toe, werk het af met een diepzinnige quote et voila… je kan 'fotografie' toevoegen aan je skills op LinkedIn. Toch? In een wereld van mobiele telefoons met best wel deftige camera's en handige bewerkingsapps, lijkt iedereen zichzelf fotograaf te kunnen noemen. En kunstenaarsduo Dries Depoorter en Max Pinckers vonden het hoog tijd om dit eens stevig aan de kaak te stellen.

Met hun installatie Trophy Camera v0.9 kan je in het fotomuseum van Antwerpen zelf probleemloos een award-waardige foto maken. En dat mag je best letterlijk nemen. "Je neemt een foto met Trophy Camera v0.9, een industrieel ogende machine. Vervolgens zoekt de camera visueel vergelijkbare beelden in een archief van foto's die ooit de World Press Photo Award gewonnen hebben," legt Dries Depoorter uit aan Creators. "Als je foto negentig procent of meer lijkt op een foto die ooit die award gewonnen heeft, wordt hij geupload op www.trophy.camera". Op basis van kunstmatige intelligentie ontdekt het programma enkele patronen in typische awardwinnende foto's. Zo wordt gelet op compositie, kleuren en inhoud. En alhoewel de kunstenaars op die manier bijna letterlijk je handje vasthouden in je creatieproces, zijn er enkele zaken die je zelf kan doen om je foto nog 'succesvoller' te maken. "Het helpt als iemand een wapen vasthoudt of huilt," vertelt Depoorter.

Toch haalt de veelbesproken winnaar van de World Press Photo Award 2017 het niet. An Assassination in Turkey van Burhan Ozbilici toont de dramatische moord van de Russische ambassadeur Andrey Karlov. En alhoewel er een wapen te zien is, is de atypische foto, die vanaf nu in De Nieuwe Kerk in Amsterdam te zien is, slechts 77 procent Award-waardig en komt hij 13 procent te kort om geplaatst te worden in de erehal van Dries en Max. Deze foto van drie museumbezoekers haalt het wel:

Alhoewel Trophy Camera v0.9 een grappig hebbedingetje is, schuilt er toch een scherpe maatschappijkritiek in. In plaats van zelf vernieuwend en origineel uit de hoek te komen, maken we maar al te vaak gebruik van een vast, 'succesvol' format. Makkelijk scoren wordt beloond; broeierige, onstopbare passie en drang om te creëren niet per se. Dat is spijtig. "We proberen een redelijk zwaar thema luchtig aan de man te brengen. Je hoeft geen kunstgeschiedenis gestudeerd te hebben om mijn werk te begrijpen," legt Dries Depoorter uit.

En de kritiek is tweezijdig: niet enkel vallen we terug op een format dat al ontiegelijk veel gebruikt is. Ook wordt de foto niet geüpload, als hij niet in het format past. Van een écht persoonlijke input, is dus geen sprake meer. De kunstinstallatie die de dood van creativiteit bekritiseert, doodt zelf dus onze creativiteit.

Je kan de camera nog niet meenemen, maar je kan wel dit weekend voor Braakland in het FOMU van Antwerpen een toertje doen en de computers 'creativiteit' – als dat al bestaat – de vrije loop laten. Spring je binnen hier en een week niet even binnen in het FOMU? Geen probleem: het duo is van plan hun camera nog op verschillende locaties in België en Nederland mee te nemen.