In en rondom de Pier in Scheveningen en in de oude Elektriciteitsfabriek in Den Haag vond dit jaar van 24 t/m 27 september een prachtige samensmelting plaats van kunst, technologie, muziek en koude biertjes. Tijdens de 11e editie van het TodaysArt festival konden de bezoekers onder andere naar oplichtende golven kijken, een raketlancering (zonder raket) meemaken, opgaan in buitenaardse, virtuele werelden en luisteren naar een immens orgel van metalen pijpen. Wij waren erbij en we zetten de meest interessante kunstinstallaties voor je op een rijtje:

Het eerste optreden van TodaysArt, in de Elektriciteitsfabriek was van kunstenares Lisa Park, die in een eerder werk al eens 48 waterplassen liet bewegen met haar hersengolven. Hier toonde ze haar nieuwe werk NUE, een multimediaal performancekunstwerk dat gebruik maakt van een EEG-headset dat haar hersengolven meet, en deze via een door Park zelf ontwikkelde app op haar telefoon naar een geavanceerd geluidssysteem verstuurt.

Tijdens de voorstelling van NUE (Koreaans voor zijderups) liep ze door het systeem, gehuld in een witte jurk van 150 meter lang en 40 kilo zwaar die om de pilaren heen gedrapeerd was. “Een zijderups zit eerst volledig in zijn eigen wereld en transformeert dan tot een nieuw wezen. Om mezelf te transformeren moest ik af van de meters stof die aan me vast zaten. Deze stonden voor dingen die me achtervolgen.” vertelt Park aan me.

Haar optreden gaat over het tonen van haar kwetsbaarheid en het onder ogen zien van haar angsten, ook in interactie met het publiek. Ze maakte contact met het publiek door dicht bij ze te gaan staan en ze bijna aan te raken. “Ik wilde het publiek erbij betrekken, maar ze weken voor me. Het was de eerste keer dat ik dit optreden deed, dus dat had ik niet voorzien,” zegt ze lachend. De interactie díe er was hoorde je direct terug in de elektronische tonen en harmonieën die omhoog sprongen bij contact tussen Lisa Park en het publiek. Aan het einde van haar optreden had ze zichzelf ontdaan van de meterslange jurk en liep ze weg terwijl er vrolijke muziek door de ruimte gonsde.

De bezoekers van TodaysArt begaven zich bijna constant boven de zee. Of de zee rustig of juist ruig was hadden ze echter nauwelijks door. De kubusvormige computer Walter van Lotte Geeven, gemaakt in samenwerking met Thomas Grill, had dat wel. De installatie neemt de zee door een klein oog waar en vertaalt de ‘gemoedstoestand’ van het water via een algoritme in woorden. Rustige en kalme woorden bij kleine golfjes en heftige, soms boze worden bij grote golven met witte schuimkragen. De bewegingen van de zee en de woorden (in totaal 5000 woorden) zijn geplaatst op een schaal met drie parameters: dynamiek, kracht en helderheid. Niet alleen de beweging maar ook de kleur van de zee maakt uit; overdag bij een lichte zee zijn de woorden positiever dan ’s nachts bij een donkere zee. “We zijn nu zo ver dat de computer alle bewegingen van de zee kent en ze op een schaal kan plaatsen.” vertelt Lotte Geeven aan het publiek op TodaysArt. Tijdens het weekend werden de woorden door een stem uit een speaker uitgeroepen over de zee. Soms was het gestotter, soms vloeiende zinnen. De taal is zorgvuldig uitgekozen. “We zien de zee als iets menselijks met emoties dus gebruikten we menselijke woorden.”

Voor het festival heeft de computer de zee rondom de pier al drie maanden lang geobserveerd. De woorden die er toen uit hem kwamen zijn gebundeld in het boek Walter. Rustige woorden als ‘lotus’ zijn klein gedrukt, ruige woorden als ‘tsunami’ groot.

Dankzij het muziekpak Resonate van De Naakte Ontwerpers konden de bezoekers muziek intenser beleven. Resonate heeft de vorm van een bodywarmer en bevat tien trillende onderdelen die eruitzien als batterijen. “Het zijn transducers, een soort losse speakerelementen die het oppervlak waartegen ze bevestigd zijn met hun trillingen omvormen tot een speaker,” vertelt Tommy de Bruijn, één van de twee Haagse ontwerpers.

Resonate begon in 2014 als afstudeerproject van Sam, de andere naakte ontwerper. Het prototype dat hij voor zijn afstuderen maakte was van donker leer en had tien grote speakers erin. “Het pak woog rond de twaalf kilo en zag er een beetje uit als een SM-tuigje,” lacht Tommy. Na Sam’s afstuderen verfijnden ze samen het pak tot het lichtgewicht en futuristische harnas dat het nu is. Ik probeerde het pak uit en voelde de transducers trillen op mijn huid. De trillingen wisselden van plaats en van intensiteit. Bij sommige stukken in de muziek voelde ik de trillingen van de muziek als een soort golf door me heen gaan.

In de avonduren kon je op het festival twee jongens tegenkomen in zilveren pakken met bijpassende petjes en brillen. Op het eerste gezicht zagen de jongens er vooral grappig uit, maar wie ze had gefotografeerd wist beter. “Mensen hebben niet door wat er bijzonder is aan de pakken totdat iemand ons fotografeert, dan verzamelt zich ineens veel publiek om ons heen.”, vertelt Christopher aan me, een van de Children of the Light. Het duo droeg hun Reflector Suits, pakken die gemaakt zijn van een speciale reflecteerbare stof. Bij de flits van een camera licht de stof wit op met als resultaat buitenaards uitziende foto’s.

Benieuwd naar wat er nog meer te zien was op TodaysArt 2015? Hieronder een sfeerimpressie: