Daan Samson wil de narcistische kunstwereld een spiegel voorhouden

"De kunst klotst hier tegen de klippen op," zegt Daan Samson als we hem over zijn nieuwste project WikiCommons spreken. Hij heeft het beeldarchief van Wikipedia aangevuld met rechtenvrije foto's van verschillende bekende kunstwerken in de openbare ruimte. Dat klinkt nobel, ware het niet dat hij zelf ook op die foto's staat. En zo laat hij het lijken alsof hij die kunstwerken zelf gemaakt heeft.

Waarom? Samson heeft het gevoel dat de kunstwereld zich in het nauw gedreven voelt en dat ze daarom op een human interest-achtige manier de kunstenaar aan de gewone man proberen te slijten. De nadruk ligt dus erg op de persoon achter het kunstwerk, en de kunst zelf is bijzaak. "We krijgen een inkijkje in hun levens én in hun ateliers. We mogen de gereedschappen zien waarmee zij werken, maar óók de pakjes drinkyoghurt op hun aanrecht," vertelt Samson.

Naast dat hij de kunstwereld in zichzelf gekeerd vindt, wordt het voor hem daardoor ook allemaal erg voorspelbaar. "Er wordt geen risico genomen, de bekende namen worden binnen het kunstcircuit continu rondgepompt." Maar waarom zou je hier vervolgens op reageren door zelf pontificaal op de voorgrond te treden als kunstenaar? Hierop antwoord Samson dat hij als kunstenaar ook enige schaamteloosheid kent. "Ik wil ook gewoon meedraaien in onze welvaartsamenleving, en bijvoorbeeld ook door 'die ene succesvolle galerie' vertegenwoordigd worden."

Het aantonen van die voorspelbaarheid is het uitgangspunt geweest in zijn serie. Samson heeft zich per kunstwerk ingebeeld hoe hij er zelf als maker van het bewuste beeld uit zou zien en is zo voor de publieke kunstwerken gaan staan. Daarnaast koos Samson alleen openbare werken uit waarvan hij wist dat ze serieus genomen worden door het kunstcircuit. Op die manier kan hij zijn punt maken, zonder dat hem verweten wordt dat hij alleen de betreffende kunstenaar of het kunstwerk belachelijk maakt.

Samson vertelt dat hij het project met fotograaf Jeronimus van Pelt ondernam en samen vele ritjes door Vinexwijken, weilanden en uitzichtloze snelwegen maakte. Ook al lijkt hij met zijn fotoserie de kunstwerken te claimen, is het geen vorm van plagiaat. Volgens de auteurswet mag je opnamen maken van kunstwerken op straat en die tentoonstellen of verhandelen, zonder de 'echte' kunstenaar hier credits voor te geven.

Hieronder vind je het resultaat van de serie WikiCommons.

Het werk van Daan Samson is nog tot en met 2 juli te zien in een tentoonstelling samengesteld door Tinkebell in kunstcentrum Concordia in Enschede. Check zijn website voor meer van zijn werk.