Waarom maken mensen in godsnaam foto’s van schilderijen?

Het is tegenwoordig bijna onmogelijk om een schilderij te bekijken zonder dat er een iPad voor zweeft. De musea staan vol met bezoekers die voor de kleinste kunstscheet al hun camerafunctie aanzetten en met hun telefoon een scheve, onderbelichte foto maken van het desbetreffende schilderij. Waarom doen ze dit toch? Elk schilderij dat in een museum hangt, is al in miljoenen megapixels en elk denkbaar lichtspectrum vastgelegd door serieuze museummensen. Wat denk jij dan te bereiken met je tablet vol vieze vingervlekken en derderangs foto’s? Je hebt toch een internetverbinding thuis? Toegang tot Google Images? Iets beters te doen?

Daarnaast geloof ik niet dat die foto’s ooit nog door iemand bekeken worden. Net als vakantiekiekjes verdwijnen dit soort kunstfoto’s ergens in het grijze geheugen van je telefoon tussen een zondagochtendselfie en een Instagramfoto van een stronk broccoli. En zelfs de wetenschap weet dat als je ergens foto’s maakt, je sneller vergeet wat je gezien hebt. En dat is jammer.

Maar misschien ligt het aan mij, en is er wel degelijk een goede reden om altijd een zelfgemaakte digitale reproductie van die ene Rembrandt op zak te hebben. We gingen naar het Rijksmuseum en vroegen aan amateurmuseumfotografen waarom ze in hemelsnaam foto’s aan het maken waren, en wat ze er eigenlijk mee gingen doen.

Peter (32)

VICE: Kan je het schilderij omschrijven dat je net hebt gefotografeerd?

Peter: Er stond een vrouw in het midden met rode schoenen, en volgens mij allemaal religieuze dingen op de achtergrond.

De vrouw was goed, maar op de achtergrond staan een paar mensen muziek te maken. Misschien is het wel hele religieuze muziek. Wat ga je doen met de foto?

Ik ga hem meenemen naar Zuid-Afrika, want daar woon ik. Dan ga ik het aan veel mensen laten zien en ze vertellen dat ze zelf moeten gaan kijken. Ik heb stapels foto’s genomen van het hele gebouw. Ik denk dat er hier voor iedereen wel wat wils is.

Ga je de foto ook online zetten?

Ik denk niet dat kunst daarvoor geschikt is. De ervaring is vele malen beter als je ervoor staat dan als je het op een foto ziet. Ik wil vooral mensen enthousiast maken voor klassieke kunst. Dit soort kunst hebben we niet in Zuid-Afrika.

Ilse (15)

VICE: Wat vind je van het schilderij?

Ilse: Mooi. Denk ik.

Waarom heb je er een foto van gemaakt met je iPad?

Nou, omdat het De Nachtwacht is.

Wat ga je er mee doen? Aan mensen laten zien?

Nee.

Online delen dan?

Weet ik niet.

Je hebt hem gewoon op je iPad staan voor het geval dat je opeens een foto van De Nachtwacht nodig hebt?

Ja.

Oké.

Jeanet (56)

VICE: Waarom maakt u nou een selfie met De Nachtwacht?

Jeanet: Het is zo’n beroemd schilderij, daar wilde ik mee vereeuwigd worden.

Wat gaat u doen met de foto?

Die ga ik aan vrienden laten zien. En ik sta ook voor de klas op een basisschool, dus ik ga hem ook wel laten zien aan de kinderen.

Vindt u het schilderij mooier in het echt dan op de foto?

Ja, ik vind het heel indrukwekkend zo. Je kijkt in elke periode van je leven anders naar kunst. Ik ervaar het nu echt als Nederlands trots.

Björn & Robin (15)

VICE: Ik zag dat jullie een foto maakten van de uitleg over De Nachtwacht die daar op de muur staat. Waarom deden jullie dat?

We moeten een ckv-verslag maken voor school, dus leek het ons wel handig om ook een foto van die tekst te hebben.

Ga je het thuis dan nog teruglezen?

Ja.

Waarom lees je het dan niet gewoon nu?

Dan vergeten we de helft. Op je telefoon kan je het altijd weer even terugzien. We hebben ook een foto van De Nachtwacht voor in ons verslag.

Anja (50)

Waar heeft u net een foto van gemaakt?

Anja: Ik heb een foto gemaakt van De Nachtwacht, de lijst om De Nachtwacht, en de mensen die om De Nachtwacht heen staan.

Waarom?

Ik wilde juist de mensen eromheen vangen; de hele sfeer rondom het schilderij. De Nachtwacht is mooi, maar de sfeer die eromheen hangt is nog veel mooier.

En wat gaat er verder met die foto gebeuren?

Ik was een tijdje geleden in het Louvre, en daar was het nog veel erger met al die mensen. Ik heb daar toen een album van gemaakt. De foto dient dus vooral als vergelijking tussen het Rijksmuseum en het Louvre.