Design Academy | The Graduates: Teresa van Dongen's levende lamp

In deze serie maken we kennis met de designers die dit jaar afstuderen aan de Design Academy Eindhoven. Tijdens de Dutch Design Week (18 t/m 26 oktober) zullen alle afstudeerprojecten te bewonderen zijn op de Graduation Show 2014 in de Witte Dame in Eindhoven. Vandaag: Teresa van Dongen.

Golven die blauw opgloeien in het donkere zeewater: iedereen die het ooit heeft ervaren weet hoe magisch het eruit kan zien. Het natuurlijke fenomeen wordt veroorzaakt door lichtgevende bacteriën in het zeewater die licht afgeven in reactie op zuurstof en beweging. Dit principe inspireerde Teresa van Dongen om haar passie voor design en biologie te combineren in haar levende lichtinstallatie Ambio.

The Creators Project: Kun je me vertellen hoe de Ambio werkt?
Teresa van Dongen: De Ambio is een lamp die werkt op lichtgevende bacteriën. Ik doe al een tijdje onderzoek naar nieuwe vormen van licht en energie en de Ambio is een visualisatie van waar ik op dit moment in dat onderzoek sta. Ik heb het principe van lichtgevende golven door middel van bacteriën, zuurstof en beweging vertaalt naar een lichtinstallatie. De lichtgevende bacteriën zitten in een glazen buis met aan beide kanten gewichten. Als je de gewichten een duwtje geeft, gaan door de beweging de bacteriën lichtgeven. De Ambio kan na een duwtje ongeveer twintig minuten blijven bewegen en dus 'branden'.

Hoe kom je aan de bacteriën die je gebruikt?
Mijn idee was eerst om de lichtgevende bacteriën te laten reageren op de zuurstof die algen maken van CO2. Op die manier wou ik visualiseren wat we kunnen doen met de CO2 in de lucht. Helaas bleek die connectie te ingewikkeld, dus toen ben ik onderzoek gaan doen naar lichtgevende bacteriën met de hoogste lichtopbrengst. Ik ben gaan samenwerken met twee jongens van de TU Delft die de master Life Science and Technology doen, waarvan er één is afgestudeerd op de lichtgevende bacteriën op een octopus. Die bacterie heb ik ook gebruikt voor de Ambio. Het is een bacterie die in symbiose leeft met een octopus. Die worden in een laboratorium van de octopus afgeschraapt en geplaatst in een kunstmatig zeewater medium met optimale omstandigheden. Als je die omstandigheden perfectioneert dan geven deze bacteriën een mooi en fel licht.

Hoe wil je het idee van levend licht in de toekomst verder gaan uitwerken?
Na mijn afstuderen wil ik een manier gaan ontwikkelen waarop we de bacterie kolonie langer in leven kunnen houden. Dat is de namelijk de hele voorwaarde om het toepasbaar te maken zoals een lamp. De bacteriekolonie heeft na drie dagen hun voeding op en dan zijn ze met te veel in het buisje. Ze doen het dan niet meer dus dan moet je bijvoeden of vervangen, dus het experiment gaat nu echt over het stabiel houden van de bacterie kolonie. Hoewel het dus nu nog niet zo ver is, wil ik het zo simplificeren dat we over bijvoorbeeld twee jaar een lamp kunnen gaan ontwikkelen voor bij iemand thuis, die je net als een plant om de zoveel tijd een slokje water geeft.

Staat de Ambio symbool voor een toekomst vol lichtgevende bollen met bacteriën? Is het bijvoorbeeld een realistische oplossing als vervanging voor onze huidige energie?
Nou nee het is absoluut niet bedoeld als vervanging. Het is heel mooi licht maar niet bedoelt om aan te doen om bij te gaan lezen. Het is echt een sfeer licht, als een kaars of een nachtlampje. Maar het gaat vooral om de rol die ik mijzelf geef als ontwerper die een connectie heeft met de wetenschap. Ik wil het publiek op een mooie manier kennis laten maken met wetenschappelijke ontwikkelingen en daar is de Ambio een perfecte visualisatie voor.

Afbeeldingen met dank aan Hans Boddeke.