Hét internet bestaat niet

In de wereld van de datavisualisaties is al vaak genoeg geprobeerd om de infrastructuur van internet een gezicht te geven. Het is een gezicht dat, door de enorme omvang van het wereldwijde netwerk, iedere keer weer een andere vorm krijgt. Tot nu toe bestaat er dan ook nog niet één standaard representatie van het fysieke internet, omdat iedere poging per definitie een ander aspect van dat (fysieke) internet uitlicht. Toch wil dat niet zeggen dat kunstenaars en onderzoekers het niet gewoon proberen. The Creators Project maakt een rondje langs verschillende (kunst)projecten die het internet in kaart hebben gebracht. Hét internet bestaat misschien niet. De internets wel.

via

Een stel witte puntjes licht op in grote steden als Washington D.C. en Miami. Van daaruit ontspringen ze in een stel gekleurde lijntjes over de Atlantische Oceaan, om uiteindelijk te landen in Ierland, Engeland en Frankrijk. Vanaf dat moment woekeren de lijntjes als een onuitroeibaar onkruid uit over de rest van ‘s werelds wateren en samen staan ze symbool voor het internationale netwerk van glasvezelkabels, dat de basis vormt voor het internet.

De video werd gemaakt in opdracht van Business Insider en als je op deze visualisatie afgaat lijkt het net alsof het internet is opgebouwd als een printplaat: de kabels lopen kaarsrecht en perfect evenwijdig aan elkaar, en sluiten allemaal heel goed op elkaar aan. Toch is de werkelijkheid anders. De onderzeese kabels liggen verre van recht, en kronkelen over het complexe en hobbelige terrein van de zeebodem. Ze beklimmen onderzeese bergen, om vervolgens af te zakken naar de diepst denkbare dalen, zonder dat de zeelui in de kabelboot erboven daar weet van hebben. Die zeevaaders kunnen hooguit een voorspelling doen dat de kabel een dieper dal in gaat, als ze zien hoe snel de kabel hun schip uit vliegt, op weg naar de zeebodem.

via

Een andere, meer lokale benadering van het onderzoek naar de techniek achter het internet ontstond in 2014, toen kunstenaar en onderzoeker Ingrid Burrington haar project Seeing Networks begon. In eerste instantie begon ze ook met data van TeleGeography, om meer te weten te komen over welke onderzeese datakabels precies door de NSA en de GCHQ werden afgetapt, maar al snel realiseerde Burrington zich dat er meer in dit project zat dan alleen maar een kaart te maken die de afgetapte kabels aanwees. In een recent interview met Hanna Hurr for Mask Magazine zei ze:

“Ik besefte opeens dat het internet meer is dan alleen die kabels. In eerste instantie richtte ik me vooral op de onderzeese kabels. Ik zocht naar grote kantoorparken van bedrijven die beveiligingsdiensten verleenden, om vervolgens via hun datacentra de onderzeese kabels te vinden. Ik ging er toen nog vanuit dat het internet ergens ver weg verstopt is, diep verborgen in de zee, maar dat klopt dus niet helemaal: een groot gedeelte ervan ligt ook onder onze neus, in de vorm van modems, zendmasten en ga zo maar door. Toen besloot ik me volledig te richten op het internet in mijn directe omgeving, om daar betekenis aan te geven.”