Zilveren lepels bederven de smaak van je eten

Het gezegde 'geboren met een zilveren lepel in je mond' is alleen op een kleine groep mensen van toepassing. Misschien dat je een enkele keer tijdens een superchic diner nog wel opgepoetst tafelzilver en een compleet zesdelig servies van porselein tegenkomt, maar vaak zal het niet zijn. Alleen op een bruiloft kan je beter niet aan komen zetten met roestvrijstaal – niet gezellig.

Maar waarom zilver nou zo'n goed imago heeft aan tafel – vooral in vergelijking met goedkopere en minder glimmende metalen – en of dit wel gegrond is, daar lijkt niet goed over nagedacht te zijn.

Want uit de resultaten van een nieuw onderzoek blijkt dat de zilveren lepel misschien helemaal niet de beste lepel is om mee te eten. De studie is onderdeel van de expositie Cravings – die nu te zien is in het Science Museum in Londen – en werd uitgevoerd aan de Universiteit van Londen op de onderzoeksafdeling Institute of Making, onder leiding van dr. Zoe Laughlin. Vijftig vrijwilligers werd gevraagd om op lepels van zeven verschillende metalen te sabbelen: goud, zilver, staal, zink, koper, tin en chroom. Vervolgens werd er gevraagd naar de smaakbeleving, en daarna werd de test herhaald met zoet, zuur en zout eten op de zeven lepels, om te zien hoe het materiaal van de lepel de smaak zou beïnvloeden.

Zowel roestvrijstaal als goud deden het veel beter dan zilver. Laughlin wijdt het succes van goud aan het feit dat het bijna geen metalige nasmaak achterlaat op de tong. Zowel met als zonder eten kwam de gouden lepel als onbetwiste winnaar uit de bus. Rapper Trinidad James zei het al: 'All gold everything.'

Roestvrijstaal, vaak het ondergeschoven kindje van de bestekla, kwam zowaar op de tweede plaats. Zo zie je maar, je IKEA-bestek is gewoon prima.

Zilver is volgens Laughlin "gewoon niet zo lekker", en dat komt vooral door de sterke, metalige smaak en doordat het materiaal slecht samengaat met de zuren van fruit en sulfaat in eieren. In combinatie met zoetigheid waren koper en zink het best, maar ik ben nog nooit iemand tegengekomen met vorken en lepels van zink.

Op de expositie zijn nog meer bijzondere bevindingen tentoongesteld – bijvoorbeeld welke glazen het beste zijn om een cocktail uit te drinken (voor gin en tonic werkt een zwaar glas het best), en hoe de kleur van je servies bepaalde smaken kan versterken. Witte lepels bijvoorbeeld geven je eten een romigere smaak.

Laughlan experimenteerde al eerder met verschillende metalen. In 2012 organiseerde ze een diner voor culinaire helden zoals sterrenkok Heston Blumenthal en de Amerikaanse schrijver Harold McGee. Laughlan serveerde een Indiaas zevengangendiner met zeven lepels van verschillende soorten metaal. Culinair schrijver Fuchsia Dunlop schreef later over het diner: "De gebakken zwarte kabeljauw met zink was net zo onplezierig als nagels over een schoolbord, en de grapefruit in combinatie met koper was retegoor. Maar in combinatie met mangochutney raakten beide metalen precies de juiste snaar; de metalige nasmaak ging goed samen met de zoetzure smaak." De zuren in zuur eten breken letterlijk een beetje metaal af bij bestek van zink en koper, vandaar dat je eten echt naar metaal smaakt.

Dus de volgende keer dat je te maken krijgt met besteksnobisme, onthoud dan dat zilveren lepels zwaar overschat worden. Of zoals Laughlin het zegt: "Je hebt niet geleefd totdat je van goud gegeten hebt."