FYI.

This story is over 5 years old.

Agri Meets Design

Koen Vanmechelen kruiste een nieuwe varkenssoort en maakt er nu hotdogs van

Aan de linkerkant van de foodtruck op de Dutch Design Week wroet een varken door het stro, aan de rechterkant liggen haar jongen als hotdogs op de grill.
LUCY BOAR, 2016 © Koen Vanmechelen. Foto’s met dank aan Deborah Digneffe

“Meet Lucy. Taste a Lucy Dog” staat met felblauwe letters op de foodtruck geschreven. Aan de linkerkant van de wagen wroet een varken door het stro, aan de rechterkant liggen haar jongen als hotdogs op de grill. Welkom bij het nieuwe voedselproject van Koen Vanmechelen op de Dutch Design Week.

De Belgische kunstenaar is bij het grote publiek bekend als de “man die kippen kruist” vanwege zijn Cosmopolitan Chicken Project, waarvoor hij al bijna twintig jaar bezig is een kip te creëren die de genen draagt van alle kippensoorten op aarde. Voor de expositie Agri meets Design, waarin boeren en ontwerpers samenwerken om projecten te bedenken die ons laten nadenken over duurzame voeding, is nu het varken aan de beurt.

Advertentie

Samen met Heyde Hoeve, een varkensfokkerij uit Nuenen, besloot hij een compleet nieuwe varkenssoort te creëren door een vrouwtje van het Hongaars wolvarken te paren met een mannetje van het bekende Duroc-varken. Het resultaat van die kruising is nu te proeven in de vorm van hotdogs, of ‘haute-dogs’, zoals Vanmechelen ze zelf liever noemt. Dit zijn worsten, die gemaakt zijn van de kinderen van het moederdier, dat Lucy wordt genoemd.

Hoewel hij niet zo gediend is van zijn pseudoniem “kippenkruiser,” vindt de kunstenaar wel dat het zijn grondidee toont, namelijk kruisen. En dat gaat niet zozeer over dieren en genen, maar ook over ideeën en kunst in het algemeen. Het project past binnen Vanmechelens wens voor Urban Farming. “Ik vind dat de natuur terug moet komen in de stedelijke context, zodat mensen er weer wat meer voeling mee krijgen. Aan de ene kant van de foodtruck zie je dus de natuur, het varken, en aan de andere kant zie je de cultuur, de hotdogs. Die mix is heel bewust gekozen.”

Het heeft iets lugubers, een moedervarken dat rondwandelt terwijl ernaast haar jongen op de rooster worden gelegd en in onze mond verdwijnen. Voor Koen Vanmechelen is het echter ook een vorm van bewustwording. “Ik vind het veel luguberder als we niet weten wat we eten, en we de tussenschakels van dier tot bord niet kennen.”

Maar hoe verschilt deze nieuwe hotdog van alle andere hotdogs? “Het vlees is minder vet dan het standaard supermarktvlees. Het zijn loslopende varkens. De bedoeling is dan ook niet om te concurreren met industriële varkens. Er zijn wel meerdere Lucy’s, maar dit dient om de geïnteresseerden een haute-dog te kunnen laten proeven en niet om een industriële productie op te starten.”

Advertentie

“Dit project gaat over de gezondheid en vitaliteit van het dier, in dit geval dus varkens,” gaat hij verder. “Ik wil weg van de monocultuur, waarin we evolueren naar eentonige eetpatronen en denkwijzen. Ik denk dat dit namelijk een groot deel van ons leven is geworden. Om de varkenskweek gezond te houden en geen incesttoestanden te krijgen, moet je trouwens ook kruisen. Alleen dan krijg je weer meer diversiteit. Op dat moment doe je ook aan dedomesticatie. Het varken of de varkenskweek krijgt door het kruisen weer meer vrijheid. Ik wil eigenlijk een soort slot openbreken, dat we zelf geplaatst hebben door veelal dezelfde industriële dieren te kweken en te eten.”

Vanmechelen noemde het moederdier Lucy, zoals onze menselijke oermoeder. Ten eerste wilde hij geen gewone varkensnaam geven en ten tweede is het moedervarken op zichzelf eigenlijk ook een soort oermoeder, omdat ze jongen draagt van een nieuw soort varken,” vertelt Vanmechelen. “En als we volgend jaar een kruising willen maken tussen twee andere varkens, dan kunnen we de moeder opnieuw Lucy gaan noemen, en dan zijn we helemaal los van de naamgeving bij varkens. Want dat is dan de nieuwe oermoeder, die wederom een nieuwe generatie draagt.”

Net als bij zijn kippenproject, wil Vanmechelen liever ook hier niet dat de term ‘supervarken’ gebruikt wordt. “Ik wil alles juist lostrekken van het principe van ras. Dat woord is trouwens zinloos. Wij hebben dat zelf uitgevonden. Ook bij de mensen bestaat dat niet en eigenlijk vind ik rasdenken zelfs heel gevaarlijk,” vertelt Vanmechelen.

Op de vraag wat nu precies het kunstaspect is van Lucy, antwoordt Vanmechelen dat het hele kruisingsproces eigenlijk kunst is, maar dat Lucy, het moedervarken, het uiteindelijke kunstwerk is. Voor Vanmechelen gaat kunst ook niet om mensen behagen. “Je moet ze laten nadenken. Ik zie kunst als kennis, ook al zullen veel curators mij daar niet in volgen.”

Het project loopt niet af na de Dutch Design Week. Ook in het Serlachius Museum in het Finse Mänttä zal Lucy ‘tentoongesteld’ worden in de foodtruck. De nakomelingen van Lucy zullen trouwens later nog gekruist worden met andere varkens. “We zijn nog maar pas begonnen,” zegt Vanmechelen.

De Lucy Foodtruck vind je tijdens de twee weekenden van de Dutch Design Week bij Agri Meets Design op het Ketelhuisplein.