Ketamine genas mijn depressie

Afbeelding via

Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie zijn er wereldwijd 121 miljoen mensen gediagnosticeerd met depressie. En de nieuwste, baanbrekende behandeling die voor die miljoenen mensen zou kunnen werken is ketamine. Medische keta werkt met glutamaatreceptoren – dezelfde stoffen die ervoor zorgen dat je van het drinken van alcohol een fijn gevoel krijgt. Het nieuwe medicijn wordt “de grootste doorbraak in onderzoek naar depressie in een halve eeuw” genoemd door professor Ronald Duman, een neurobioloog en psychiater aan Yale. In Nieuw-Zeeland ben ik één van de weinigen die de ketaminebehandeling heeft gekregen.

Professor Colleen Loo, een Australische pionier op het gebied van onderzoek rond ketamine, noemt het een “stille revolutie”. Ondanks de hype zal het bijna onmogelijk zijn om deze medische doorbraak langs de commissies van grote ziekenhuizen in Australië en Nieuw-Zeeland te krijgen. Australië probeerde de behandeling begin 2000 uit omdat de traditionele behandelingen niet werkten, maar de methode is nog verre van standaard. Toch is het niet zomaar een obscuur kwakzalversideetje – de American Psychiatric Association heeft hun enthousiasme over ketamine al uitgesproken. Nieuw-Zeeland heeft zich recentelijk in de ketamine ondergedompeld: de eerste keer dat het als genezingsmethode werd gebruikt, was door de Raad van de Gezondheid in 2010. De verantwoordelijke psychiater werd berispt omdat de medicatie technisch gezien niet-geregistreerd was, oftewel, nog niet goedgekeurd. Het onderzoek werd verborgen voor de buitenwereld. Hoewel er dus niet echt ruchtbaarheid gegeven werd aan het incident, keerde de Australische commissie voor gezondheid en mindervaliden zich volledig tegen het gebruik van ketamine en waren psychiaters erg op hun hoede als ze ermee experimenteerden. Om die reden is er maar één persoon in de regio Auckland die ketamine kreeg als behandeling voor ernstige suïcidaliteit, en dat ben ik. Ik was zwaar depressief en had meerdere pogingen gedaan om een einde aan mijn leven te maken – ik werd op de eerste hulp neergezet, waar ik elke vijftien minuten gecontroleerd werd en ze me wekenlang continu in de gaten hielden. Ik probeerde alle bestaande antidepressiva en onderging maar liefst achttien behandelingen van elektroshocktherapie. Niets hielp. Toen stelden mijn psychiater en adviseur voor dat ik begon met ketamine. Ze moesten een helse hoeveelheid papierwerk doorwerken om toestemming te krijgen – het lastigst om te overtuigen was de aparte overheidsinstelling Pharmac, die bepaalt welke medicijnen wel en niet voorgeschreven mogen worden. Het moge duidelijk zijn dat er niet veel voorstanders zijn van het volpompen van patiënten met wat bekend staat als een partydrug. Onderzoekers weten waarom ketamine werkt, maar ze hebben nog altijd geen idee waarom ECT werkt– de shocktherapie die als traditioneel geneesmiddel tegen depressie wordt gehanteerd. Ze hebben alleen vage theorieën. Ketamine is een veel goedkopere behandeling dan ECT – een ketamine-infuus kost in Nieuw-Zeeland tweehonderd dollar, voor een ECT betaal je bijna duizend dollar. Ik kreeg het vier keer toegediend en binnen een paar uur verbeterde mijn stemming sterk. Tijdens de behandeling was ik euforisch. Ik heb nooit een K-hole ervaren, maar ik had wel een paar grappige gesprekken met de artsen en verplegers. Na de genezingsmethode heb ik nooit meer zelfmoordgedachten gehad en voelde me voor het eerst in mijn leven goed. Na twee weken ging mijn stemming weer achteruit. Dit keer kon mijn psychiater van de medische commissie geen toestemming krijgen voor meer ketamine – een vreemde beslissing, aangezien we konden bewijzen dat het de eerste keer duidelijk had gewerkt. Mijn dokter legde uit dat het kwam door wat mensen ervan zouden denken, en dat ze te bang waren voor mogelijke risico’s. Ze maakten zich onnodig zorgen, ik had helemaal geen enkel nadelig effect van ketamine ervaren. Vervolgens kwam het idee om de shocktherapie en ketaminebehandeling tegelijk te doen. Dit werd alleen goedgekeurd omdat ECT een oude, vertrouwde behandeling is met een vastgesteld protocol. Na achttien rondes voelde ik me weer goed. Het was ongelofelijk. Ik voelde me niet langer doodongelukkig, afgemat en leeg van binnen. Mijn persoonlijkheid keerde terug. Volgens vrienden was ik weer normaal. Ik wilde niet meer dood. Integendeel, ik wilde juist leven.

Uit angst dat mijn stemming weer achteruit zou gaan, vroeg ik na mijn ontslag uit het ziekenhuis om ketamine die je moet slikken. Mijn psychiater zei me dat ze daar geen toestemming voor konden krijgen. Ondanks mijn ervaring en het internationale onderzoek waarin aangetoond wordt dat zowel een ketamine-infuus als het oraal innemen heel goed helpen, biedt Pharmac geen vergunning voor deze behandeling van depressie. De vooroordelen rond de drugs zorgden ervoor dat het in mijn toestand gewoon niet toegestaan was. Argumenten tegen het gebruik van ketamine zijn de bijwerkingen – waaronder hallucinaties, psychoses en onredelijk gedrag – maar ook de angst dat de patiënt afhankelijk van de drug zal worden. Maar in werkelijkheid werkt vooral de reputatie van ketamine als partydrug en als verdovingsmiddel van paarden tegen de acceptatie van keta als geneesmiddel. Bovendien is het technisch gezien nog altijd een experimentele, niet-geregistreerde behandeling. En dan maken mensen zich ook nog zorgen dat wanneer ketamine wordt voorgeschreven in pillenvorm, die pillen vooral feestgangers zullen bereiken.

Uit het feit dat ketamine als behandeling nog altijd niet goedgekeurd is, blijkt de onbuigzaamheid van gezondheidsorganisaties. Ze durven geen nieuwe protocollen toe te staan waarin psychiaters nieuwe dingen uitproberen en daarmee belangrijke wetenschappelijke ontdekkingen kunnen doen. Het gebruik van –  en onderzoek naar – ketamine kan leiden tot de ontwikkeling van nieuwe medicijnen die ook glutamaatreceptoren bevatten, medicijnen waarover minder vooroordelen zijn dan ketamine. Het lijkt toch oneerlijk om onderzoek naar een oplossing voor zo’n verwoestende ziekte te belemmeren, alleen maar omdat een geneesmiddel een sociaal negatieve reputatie heeft. Lees ook:

Interview met een ketaminechemicus

Er is meer op de markt dan keta, pep en pillen

Meisjes en drugs: een handleiding voor beginners